W nawiązaniu do poprzedniego wpisu dotyczącego projektowanych zmian w Kodeksie spółek handlowych w zakresie wprowadzenia do polskiego porządku prawnego trzeciej formy spółki kapitałowej, tj. prostej spółki akcyjnej (PSA) – ułatwiającej start-up`om budowanie własnego biznesu poprzez możliwość wniesienia do firmy wkładu w postaci know-how, świadczenia pracy bądź usług bez konieczności posiadania kapitału własnego – warto również wspomnieć o możliwości uzyskania przez start-up`y dofinansowania ze środków publicznych za pośrednictwem Narodowego Centrum Badań i Rozwoju (NCBiR) lub Polskiego Funduszu Rozwoju (PFR). Szczegóły poniżej:
NCBiR w ramach programu BRIdge Alfa w 2017 r. przeznaczył 1 mld zł dla funduszy zalążkowych i venture capital (funduszy prowadzących działalność w formie spółek, czyli alternatywnych spółek inwestycyjnych). Dofinansowanie otrzymały głównie podmioty z branży nowych technologii. Z kolei PFR w ramach programu Starter FIZ przeznaczył w 2017 roku budżet w wysokości 782 mln zł finansując m. in. spółki inwestycyjne.
Spółki funkcjonujące dotychczas w formie spółek kapitałowych, które uzyskały finansowanie na prowadzenie działalności w ramach programu BRIdge Alfa, a których działalność polegała na gromadzeniu środków inwestorów, a następnie inwestowaniu tych środków w wybrane przez siebie rodzaje aktywów, zobowiązane były w celu dalszego wykonywania działalności inwestycyjnej uzyskać zgodę Komisji Nadzoru Finansowego (KNF). Podobnie spółki nowo utworzone które otrzymały dofinansowanie w ramach programu realizowanego przy udziale NCBiR i których jedynym przedmiotem działalności jest zbieranie aktywów od wielu inwestorów, w celu ich lokowania w interesie tych inwestorów zgodnie z określoną polityką inwestycyjną. Zobowiązane były one uzyskać wpis do rejestru zarządzających alternatywnymi spółkami inwestycyjnymi (zarządzający ASI) prowadzonego przez KNF, albo zezwolenie na wykonywanie działalności zarządzającego ASI. Powyższe zmiany wprowadzające nadzór KNF nad spółkami wykonującymi działalność inwestycyjną wynikają z nowelizacji ustawy o funduszach inwestycyjnych. Celem nowelizacji była implementacja dyrektywy 2011/61/UE w sprawie zarządzających alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (tzw. dyrektywa ZAFI), mająca ograniczyć zaobserwowane w okresie ostatniego kryzysu finansowego ryzyko, jakie działalność alternatywnych funduszy inwestycyjnych niesie dla inwestorów, innych uczestników rynku oraz dla samego rynku. Zakresem dyrektywy ZAFI objęci zostali zarządzający wszelkimi rodzajami funduszy – funduszy inwestycyjnych zamkniętych oraz specjalistycznych funduszy inwestycyjnych otwartych.
Obok powyższych kategorii funduszy szczególnym rodzajem alternatywnych funduszy inwestycyjnych są fundusze prowadzące działalność w formie spółek, czyli alternatywne spółki inwestycyjne (ASI). ASI to prawdziwy przewrót, w szczególności dla funduszy typu venture capital lub private equity, organizowanych często w formie typowych spółek prawa handlowego. Dotychczas spółki które gromadziły środki od wielu inwestorów a następnie inwestowały te środki w interesie tych inwestorów zgodnie z określoną polityką inwestycyjną, mogły funkcjonować na zasadach ogólnych i nie podlegał jakimkolwiek formom nadzoru ze strony KNF. Obecnie znowelizowane przepisy ustawy o funduszach wprowadzają w tym zakresie istotne zmiany. Wykonywanie działalności inwestycyjnej o której mowa powyżej jest możliwe wyłącznie w określonych przez prawo formach i wymaga uzyskania zezwolenia KNF albo wpisu do rejestru zarządzających ASI prowadzonego przez KNF.
W konkluzji wskazać należy, że choć od wejścia w życie znowelizowanych przepisów ustawy o funduszach inwestycyjnych minęły już dwa lata, KNF wciąż nie uporał się ze wszystkimi wnioskami podmiotów ubiegających się o wpis do rejestru zarządzających ASI lub o zezwolenie na wykonywanie działalności inwestycyjnej. Obecnie do rejestru zarządzających ASI wpisanych zostało zaledwie 49 podmiotów. Komisja nie wydała żadnego zezwolenia na prowadzenie działalności zarządzającego ASI. Pamiętać również należy o tym, że regulacje dotyczące ASI uwzględniać musi każdy, kto zamierza zbierać środki od inwestorów w celu ich lokowania, niezależnie od rodzaju lokat (na marginesie, słynny Amber Gold musiałby obecnie funkcjonować właśnie jako ASI, co może uchroniłoby inwestorów przed poniesioną stratą).
W kolejnym wpisie przyjrzymy się dokładnie wymogom stawianym alternatywnym spółkom inwestycyjnym.