Dyrektywa o ochronie sygnalistów coraz bliżej i bliżej…
Whistleblowing, czyli po polsku „sygnalista” nie jest takim nowym terminem w polskim prawie. Spotykamy go w ustawie o obrocie instrumentami finansowymi art. 83a ust. 1a oraz 1b już w roku 2015:
„Firma inwestycyjna jest obowiązana posiadać procedury anonimowego zgłaszania wskazanemu członkowi zarządu, a w szczególnych przypadkach – radzie nadzorczej, naruszeń prawa oraz obowiązujących w firmie inwestycyjnej procedur i standardów etycznych. W ramach tych procedur firma inwestycyjna zapewnia pracownikom, którzy zgłaszają naruszenia, ochronę co najmniej przed działaniami o charakterze represyjnym, dyskryminacją lub innymi rodzajami niesprawiedliwego traktowania”
Ogólnie konkluzja ustawodawcy wspólnotowego jest taka, że informacje, które przekazuje sygnalista, mają być rzetelne. W przeciwnym razie może zaistnieć konieczność naprawienia wynikłej ze zgłoszenia szkody.
„Każdy, kto dozna uszczerbku – bezpośrednio lub pośrednio – w wyniku
zgłoszenia lub ujawnienia publicznego niedokładnych lub wprowadzających w błąd informacji, powinien zachować przysługujące mu na mocy przepisów ogólnych prawa krajowego prawo do ochrony i środków ochrony prawnej.
Jeżeli tego rodzaju niedokładne lub wprowadzające w błąd informacje
uczyniono przedmiotem zgłoszenia lub ujawnienia publicznego w sposób celowy i świadomy, osoby, których dotyczy zgłoszenie, powinny być uprawnione do odszkodowania zgodnie z prawem krajowym.”
Natomiast …
W odniesieniu do bezpieczeństwa produktów wprowadzanych na rynek wewnętrzny, głównym źródłem dowodów są przedsiębiorstwa działające w
ramach łańcucha produkcyjnego i sieci dystrybucji, co sprawia, że istniejący sygnalista w takich przedsiębiorstwach ma dużą wartość dodaną, ponieważ znajdują się oni znacznie bliżej informacji o ewentualnych nieuczciwych i nielegalnych praktykach związanych z wytwarzaniem, przywozem lub dystrybucją niebezpiecznych produktów. W rezultacie istnieje potrzeba wprowadzenia ochrony sygnalistów w związku z wymogami bezpieczeństwa mającymi zastosowanie do produktów regulowanych unijnym prawodawstwem harmonizacyjnym określonym w przepisach unijnych.
Sygnalista wg. SN …
Kawałek uzasadnienia wyroku Sądu Najwyższego, w którym zagadnienie sygnalisty zostało poruszone:
„Pracownik ma prawo do dozwolonej, publicznej krytyki przełożonego (prawo do whistleblowingu, czyli ujawnienia nieprawidłowości w funkcjonowaniu jego zakładu pracy polegających na różnego rodzaju aktach nierzetelności, nieuczciwości z udziałem pracodawcy lub jego przedstawicieli), gdy nie prowadzi to do naruszenia jego obowiązków pracowniczych polegających w szczególności na dbaniu o dobro zakładu pracy i zachowaniu w tajemnicy informacji, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę, a także na przestrzeganiu zakładowych zasad współżycia społecznego.”